Nederland is een franchiseland: het aantal franchise formules is de afgelopen vijftien jaar verdubbeld tot bijna 800, meer dan in welk ander land dan ook. Ze groeiden door, ook in 2019 en 2020. Er zijn namelijk in totaal ruim 31.000 franchisevestigingen! Bijna de helft (48%) van de franchise formules bevindt zich in de dienstverlening. Dan volgt de retail met 40%, de rest is een horeca franchise. Dat blijkt uit onderzoek van De Nationale Franchisegids.
Franchiseonderneming starten
Het aantal franchise bedrijven maakt nieuwsgierig naar de mogelijkheden om zelf een franchise te beginnen. Het meest gebruikelijk is de zogenoemde ‘hard’ franchise, waarbij de franchisegever alles bepaalt rond het merk of winkelconcept, assortiment, inkoop en marketing. Daar staat voor de franchisenemer tegenover dat hij (in het ideale geval) aan de slag kan gaan met een beproefde formule, meestal op basis van exclusiviteit, waarbij de franchisegever hem ondersteunt met centrale diensten en adviezen.
In de regel moet je als franchisenemer uit het juiste ondernemershout gesneden zijn, soms is vakkennis een vereiste of ten minste een pre, en natuurlijk is er een aanvangsinvestering verbonden aan de start. Vervolgens is het een kwestie van een percentage van de omzet afdragen aan de franchiseverlener. Voor wie kan leven binnen door anderen gestelde kaders, maar wel de pieken en dalen van het ondernemerschap wil ervaren, doet MT/Sprout een greep in de snoeptrommel met franchiseformules.
Grootste franchise formule: Primera
We beginnen natuurlijk met de grootste formule. Daar staat Primera al jaren op nummer één. Op dit moment heeft Primera ruim 520 vestigingen. Als lid van de coöperatie betaal je een vast contributie-bedrag, in plaats van een fee. Hun nadruk ligt op ondersteuning, coaching en marketing.
Snelste groeier: Jumbo
Jumbo is de snelst groeiende franchiseformule van ons land. De supermarktketen heeft inmiddels bijna 700 vestigingen, het is onduidelijk hoeveel daarvan franchise-vestigingen zijn. Ervaring met foodretail is een must om mee te doen met de 7 Zekerheden van Jumbo. Volgens Franchise+ is de totale investering maar liefst €1.200.000.
Subway
Nog zo’n knaller: broodjeswinkel Subway. Amerikaans, dus hip en hongerig naar groei. Subway gaat prat op relatief lage instap- en investeringskosten. Op een speciale site bakken de Amerikanen zoete broodjes voor ondernemers: vanaf € 40.000 eigen vermogen valt er met een Business Development Agent te praten.
Doppio Espresso
Er is naast Coffee Company, Bagels & Beans en Starbucks nog voldoende plek voor meer koffieformules. Doppio Espresso van de Friezen Peter van Eijl en Jonathan Teoh bestaat sinds 2007, en heeft al 33 franchisevestigingen. De investering is afhankelijk van de locatie, met een focus op grotere steden. Naast de instapfee van 16.500 euro is jaarlijks zeven procent van de omzet verschuldigd.
Franchise webshop: NR1 Webshops
Zelfs als je een webshop wil starten, hoef je niet vanaf nul te beginnen. Franchiseformule NR1 Webshops biedt ondersteuning op gebied van techniek, logistiek en ondernemerschap. Dat dan wel onder de naam NR1 in een branche die beschikbaar is. Ze zoeken namelijk slechts 1 ondernemer per marktsegment, dus je concurreert niet met de andere franchisenemers.
Franchise in de zorg: Home Instead
De vrije markt voor zorg is volop in beweging door de bezuinigingen in Den Haag en de vergrijzing. Ook in deze branche zijn franchise initiatieven ontstaan. Een daarvan is Home Instead: een zorginstelling die ondersteuning en persoonlijke zorg thuis biedt voor senioren. Leuk feitje: in 2021 won Home Instead de NFV Franchise Trofee.
Vital: gezonde kantine
Het kantineconcept Vital4skool biedt een gezond voedingsaanbod op middelbare scholen. Via formulebeheerder FHC krijgen franchisenemers ondersteuning om direct een gezonde kantine te starten.
Speeltuin formule Ballorig
Ook in de recreatieve markt kun je een franchise starten. De franchiseformule Ballorig biedt een volledige indoor speeltuin en veel ondersteuning, vanaf het selecteren van de geschikte locatie tot het opstellen van een financieringsplan.
Fit in 20 minuten met fit20
Bij fit20 train je maar 20 minuten per week, onder begeleiding van een personal trainer. Dat dit concept werkt, wordt bewezen door het aantal vestigingen. Inmiddels zijn dat er ruim 140.
Franchise in de horeca: SLA
Relatief nieuw op de franchise markt is biologische saladebar SLA. Met 13 eigen vestigingen en inmiddels 8 jaar ervaring starten ze in 2021 met franchise. Nieuwe franchisenemers krijgen ondersteuning bij de huur en inrichting van het pand, inkoop, marketing, kwaliteitsbewaking en innovatie van het assortiment.
Franchise beginnen
Geïnspireerd door een van deze franchise formules? Wanneer het bij je past om een bedrijf te starten binnen een vaste formule, kun je zelf een franchise starten. De voorwaarden en kosten zijn per franchisegever verschillend. Je moet altijd vergoedingen betalen, zoals een entreefee en een franchisefee (percentage van je omzet). Daar staat tegenover dat veel zaken al vaststaan en je dus tijd overhoudt. Ook zijn er veel schaalvoordelen te behalen, zoals op inkoop en marketing.
Vragen over franchise bedrijven:
Wanneer is de nieuwe Wet Franchise in gegaan?
De nieuwe Wet Franchise is per 1 januari 2021 in gegaan. Deze wet bevat spelregels voor een betere balans tussen de belangen van franchisegevers en franchisenemers en heeft directe werking. Dat wil zeggen dat franchisegevers en franchisenemers zich direct aan alle bepalingen uit de wet moeten houden.
De nieuwe Wet Franchise geldt voor alle franchisenemers die in Nederland gevestigd zijn. Het maakt niet uit wat het land van herkomst van de formule is of welk rechtsstelsel op de franchiseovereenkomst van toepassing is.
Wat kenmerkt een franchise onderneming?
Kenmerkend voor een franchiseonderneming is het gebruik van een herkenbare formule. De franchisegever verleent het recht aan franchisenemers om een onderneming te exploiteren volgens een door de franchisegever bedachte en geteste formule.
Je hebt als franchisenemer de plicht om hun onderneming volgens die formule te exploiteren. Het is franchisenemers niet toegestaan om van het centraal gestuurde concept af te wijken, terwijl het de franchisegever juist vrijstaat om veranderingen in het concept door te voeren.
Franchise
Dit artikel is geschreven door
Redactie MT/Sprout
De redactie van MT/Sprout is altijd op zoek naar mooie verhalen over startups, scaleups, management en leiderschap. Tips, ideeën, aanbevelingen? Mail naar [emailprotected]